DORDRECHT – Op de gevel van het hoofdgemaal van Dordrecht, aan de Maria Montessorilaan, hangt sinds kort een digitaal informatiebord. Dat geeft aan hoeveel rioolwater er per seconde wordt verpompt en die dag op deze plek is langsgekomen. Op dagen met veel regen kan dat oplopen tot meer dan 90 miljoen liter. Aart van der Nat zorgt er samen met zijn team van drie man voor dat dit gemaal en de diverse wijkgemalen en kleinere pompen en gemalen op het eiland goed hun werk doen. En dat wij daarmee droge voeten houden.
“Er gebeurt veel onder de grond wat mensen niet weten”, zegt Van der Nat, die al dertig jaar als beheerder bij deze afdeling van Stadsbeheer werkzaam is. “De laatste tijd willen we ons werk zichtbaarder te maken.” Dat begon eigenlijk bij de renovatie van het wijkgemaal in Sterrenburg. Daarbij werden bij de opening de wijkbewoners betrokken. Veel van hen waren geïnteresseerd en onder de indruk van het ingenieuze systeem van riolen, persleidingen, pompen en gemalen dat al het riool- en (deels) het regenwater van het eiland richting het hoofdgemaal bij het Leerpark brengt. Van daaruit wordt het naar de zuivering op de Baanhoekweg gepompt en uiteindelijk gezuiverd weer op de Beneden Merwede geloosd. Zonder dit systeem zou het eiland, dat overal onder NAP ligt, in Stadspolders bijna twee meter, regelmatig onderlopen.
Nieuwste technieken
In de jaren ’60 werd het allemaal nog ongezuiverd op de rivier geloosd, vertelt Van der Nat. “Nu hebben we een heel goed rioolstelsel. De laatste twintig jaar hebben we in de gemalen de nieuwste technieken toegepast. Veel aandacht is er bijvoorbeeld voor het zo efficiënt mogelijk laten draaien van de pompen. Door het installeren van energiezuinige pompen en deze zo goed mogelijk te regelen proberen we het energieverbruik zo laag mogelijk te houden.”
Vervuiling
Het team staat dag en nacht paraat om eventuele storingen op te lossen. Vaak worden die veroorzaakt door dingen die niet in het riool thuishoren. Van doeken en vet, tot plastic flesjes en zelfs complete kledingstukken. “Een landelijk steeds groter wordend probleem”, zegt Van der Nat. “Met name bij de kleinere pompen zorgt dit voor problemen. Dit zorgt ook voor veel extra werk, wat allemaal betaald wordt vanuit de rioolbelasting. Mocht de stroom uitvallen, schakelen we (huur)noodaggregaten in. Bij gebrek aan pompcapaciteit is er als uiterste middel nog de mogelijkheid via het gemaal bij de Weeskinderendijk op de rivier te lozen. Maar dat is in de drie decennia dat Van der Nat beheerder is nog nooit voorgekomen.
