Hij keek me aan met vragende, zwarte ogen en een hele serieuze blik. “Wat denkt u, ben ik nou een Nederlander of een Turk?” De vraag kwam voor mij echt uit de lucht vallen. Het is alweer vijftien jaar geleden, vlak voor een wedstrijdje van het jeugdteam, waar mijn zoon in speelde. Ik was teamleider en blijkbaar was mijn mening ook interessant genoeg voor de kleine man. Orhan heette hij, geloof ik. “Waarom vraag je dat?”, stelde ik een wedervraag.
Hij haalde z’n schouders op en liep z’n teamgenootjes achterna, het veld op. Na de wedstrijd sprak ik nog even met z’n vader en memoreerde de vraag die z’n zoon gesteld had. Pa schoot in de lach en zei dat zoonlief dat ook al aan de schooljuf en anderen gevraagd had. Van z’n vader had hij namelijk wel antwoord gekregen, maar blijkbaar zocht hij nog wat bevestiging. “Je bent een Dordtenaar”, had zijn vader hem gezegd. Prachtig antwoord, vond ik.
Het was de eerste keer dat ik persoonlijk geconfronteerd werd met die worsteling over identiteit. Veel Nederlanders met Turkse ‘roots’ hebben het er moeilijk mee. Snappen doe ik het niet, maar het heeft mij ook nooit gestoord. Sinds enkele maanden proef ik bij mezelf echter een omslag. Ik weet niet hoe u het ervaart, maar de gebeurtenissen na die zogenaamde staatsgreep in Turkije en de rellen van afgelopen weekend roepen walging bij me op.
Duizenden mensen van Turkse afkomst, die in ons land wonen, zetten zich af tegen onze samenleving. Sommige Nederturken zeggen dat een meerderheid van hen de rellen van afgelopen weekend veroordeelt en de ontwikkelingen in het land van hun (voor)ouders met afschuw gadeslaat. Die zwijgende meerderheid zal zich meer moeten gaan uiten, vind ik. Wie waarde hecht aan onze vrijheid is geen landverrader. Hoe kun je trouwens een land verraden waarin je niet leeft?
Terwijl in dat verre land een president vijftigduizend tegenstanders in de gevangenis gestopt heeft, ons land betitelt als fascistisch en nazistisch en zijn dictatorschap in de grondwet verankerd wil zien, mogen wij vandaag ons toppunt van democratie vieren. Op naar de stembus! Op 16 april mogen de Nederturken nóg een keer; voor het Turks referendum. De uitslagen van beide verkiezingen kunnen een aardige indicatie geven of de multiculturele samenleving nog toekomst heeft.
Kronkelaar
