REGIO – “Toen eind februari duidelijk werd dat covid-19 zich niet tot China en Italië zou beperken maar zich wereldwijd ging verspreiden, hebben wij onze planvorming voor infectieziektenbestrijding er nadrukkelijk bij gepakt en zijn we ons gaan prepareren.” Marko Redelijkheid is als Regionaal Operationeel Leider (ROL) zeer nauw betrokken bij de aanpak van de coronacrisis door de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid.

“In het najaar hebben we het scenario waarmee we nu in werkelijkheid worden geconfronteerd, gesimuleerd tijdens de oefening Hollandse Griep”, vertelt Marko. “Vanwege mijn rol tijdens de oefening, werd ik gevraagd mij met het Regionaal  Operationeel Team, ROT, te richten op de gevolgen van de verspreiding van het virus.”

Beatrix ziekenhuis
“Op 1 maart werd door de burgemeester van Gorinchem gebeld over de mogelijke sluiting van het Beatrix ziekenhuis. Aanleiding was een coronabesmetting. Uiteindelijk resulteerde dit in een opnamestop voor enkele dagen. Op dat moment heb ik een GRIP 2 alarmering aangevraagd om de juiste ondersteuning te bieden en daar regie op te kunnen voeren. Onze taak was om in samenwerking met de ambulancemeldkamer acuut de spoedeisende en geplande zorg om te leiden. En vervolgens acties zetten op het aangepaste optreden van de hulpdiensten bij een eventuele calamiteit in het ziekenhuis. Ook hebben we een scenario voorbereid voor langere sluiting.”

“Kort daarna is landelijk opgeschaald naar GRIP 4. Daarmee werden crisisbevoegdheden voor Veiligheidsregio’s op het gebied van openbare veiligheid van kracht en gelden besluiten van de voorzitters van de Veiligheidsregio’s voor hun hele regio. Als ROL adviseer ik de voorzitter bij de bestuurlijke vraagstukken die zich voordoen en ben ik verantwoordelijk voor uitvoering van de operationele kant. Een voorbeeld is het handhavingsprotocol uit de noodverordening. In zeer korte tijd hebben we een handelingskader opgesteld waarin onder meer is gekozen voor regionale aansturing van de buitengewoon opsporingsambtenaren, iets wat normaal op lokaal niveau gebeurt.”

Dilemma’s
“Voor het paasweekend was een belangrijke keuze voor het regionaal beleidsteam – met daarin onder meer de burgemeesters, de coördinerend gemeentesecretaris, de algemeen directeur van de Veiligheidsregio, de directeur Publieke Gezondheid, de politiechef en ikzelf – de wijze van handhaven. Gaan we gebieden afsluiten of doen we een beroep op de verantwoordelijkheid van inwoners en treden we pas op als het misgaat? Bij zulke dilemma’s streven we steeds naar een heldere lijn die zo breed mogelijk wordt gedragen in het team. In de uitvoering besteden we ook veel aandacht aan de wijze van communiceren. Dat is namelijk een ontzettend belangrijk instrument om begrip te creëren bij inwoners en actief te sturen op naleving van de maatregelen. Daarnaast spreek ik vaak met mijn collega operationeel leiders van de 24 andere Veiligheidsregio’s. Vragen die voor ons allemaal spelen, bijvoorbeeld over de continuïteit van nutsbedrijven, kunnen we neerleggen bij het landelijk operationeel team, dat vanwege het landelijke karakter en de duur van deze crisis voor het eerst in de geschiedenis is geformeerd.”

In balans blijven
“Waar onder meer de politie, de buitengewoon opsporingsambtenaren en de GGDGHOR hun handen meer dan vol hebben, heeft de brandweer in deze crisis een minder pregnante rol. Maar de organisatie heeft wel veel kwaliteiten en capaciteiten die we graag gebruiken. Daarom denkt de brandweer mee over scenario’s en onze voorbereidingen daar op. De brandweer ontlast de GGDGHOR bijvoorbeeld door beschermingsmiddelen te distribueren.Ook hebben we brandweervaartuigen ingezet om de politie te ondersteunen bij handhaving op het water. Aan alles merk je dat we al doende veel leren en dat we als veiligheidsregio een enorme dynamiek en veerkracht weten op te brengen om onze taken uit te voeren. Ook nu een veel langere inzet van ons wordt gevraagd dan gebruikelijk. Dat we onze core business uitoefenen geeft veel positieve energie en adrenaline. Tegelijkertijd is het enorm belangrijk dat we onze mensen ondersteunen, zodat ze stoom af kunnen blazen, veerkrachtig en in balans blijven. Mede daarom werken we aan een structuur om ook een langere periode optimale bijdragen te kunnen leveren.”