DORDRECHT – Deze zomerserie biedt een kijkje achter de schermen in het Regionaal Laboratorium voor Medische Microbiologie (RLM) Dordrecht/Gorinchem.
Een tekenbeet kan nóg vervelender worden, als zo’n bloedzuigende parasiet de ‘Borrelia burgdorferi’ bij zich heeft. Deze bacterie veroorzaakt de ziekte van Lyme. Borrelia laat zich moeilijk in het lab kweken. Daarom zoeken wij hem via een omweg: we checken het bloed van patiënten op antistoffen.
Ontblote huid
Tekenbeten loop je op in bos of struikgewas met ontblote huid. Zo’n 20 procent van de teken is besmet met Borrelia. Van een rode kring rond de beet en griepachtige klachten in het begin, kan Lyme ontaarden in chronische vermoeidheid, gewrichtsontstekingen en zenuwpijn. In dit seizoen test het RLM dagelijks bloed om Lyme aan te tonen of uit te sluiten.
Indringer
Speuren naar antistoffen noemen wij: infectieserologie. We kijken niet naar de indringer, maar naar activiteit van het afweersysteem. Een eiwit uit de bacterie (‘antigeen’) mengen we met bloed van de patiënt. Een apparaat kan in deze mix zien of het antigeen zich bindt aan antistoffen uit het bloed. Zo ja, dan is het lichaam ooit in aanraking geweest met Borrelia.
Antistoffen
Tegen de bacterie maak je twee antistoffen: de ene na vier tot acht weken, de andere nóg later. Direct na de tekenbeet testen heeft dus geen zin. Eerstgenoemd antistofje verdwijnt snel uit het lichaam. Het tweede kan een leven lang vindbaar blijven. De aanwezigheid van antistof betekent dus niet per se dat de ziekte nú actief is en helaas ook niet dat je beschermd bent. Voor Lyme word je namelijk niet immuun. De infectie is wel te bestrijden met antibiotica.
Hersenvliesontsteking
Ander slecht nieuws is dat een teek ook een virus (TBE) kan overbrengen dat hersenvliesontsteking veroorzaakt, al is die kans veel kleiner dan bij Lyme. Een tekenbeet vermijden is het beste. Draag beschermende kleding, blijf op paden, controleer jezelf en elkaar. Toch gebeten? Verwijder de teek binnen 24 uur zorgvuldig met een tekenpincet, dan zit je meestal veilig.