Menigeen, ook ik, heeft al z’n zorgen en ergernis geuit over de versplintering van het politieke landschap. Steeds meer kleine partijtjes. In de Tweede Kamer en straks weer bij de gemeenteraadsverkiezingen. Het effect is dat de grootste partijen niet meer zo groot zijn en er dus méér nodig zijn om een meerderheidscoalitie te smeden. Als die het allemaal eens moeten worden over allerlei zaken komt er een compromis op tafel dat menig politicus niet meer aan z’n achterban kan uitleggen. En hupsakee, het vertrouwen van kiezers in de politiek krijgt weer een knauw.
De één-pot-nat-gedachte leeft bij veel mensen al langer en dreigt alleen maar versterkt te worden. Ook de ik-word-er-zo-moe-van-beleving slaat weer toe als Dilannetje niet wil met Jessetje, Robje niet met Joostje en er gedreigd wordt met blokkades en breekpunten. Daarom vind ik het wel prettig wat er nu gebeurt in Den Haag; zet er twee bij elkaar die er samen wel uitkomen en geef anderen daarna de kans om aan te haken. Ik vrees alleen dat er geen meerderheidskabinet te smeden valt, maar dan moeten we van de nood maar eens een deugd maken.
Een minderheidskabinet dus. Daarmee hebben we in ons land slechte ervaringen; in 1939 werd het bij het allereerste debat al weggestuurd en een gedoogconstructie (het eerste kabinet-Rutte) sneuvelde omdat de PVV na twee jaar z’n steun introk. Toch kunnen minderheidscoalities wel werken, dat wordt in Scandinavische landen al jaren bewezen. Natuurlijk is Nederland geen Denemarken of zo, maar als ik zie hoe daar afspraken worden gemaakt met de oppositie, die dus ook het een en ander voor elkaar krijgt, lijkt het me wel wat om snel grote problemen aan te pakken.
Over wonen, defensie, stikstof, landbouw, economie, milieu en zelfs asiel en migratie komen middenpartijen er samen wel uit. En zo niet, hoe mooi democratisch is het dan als zaken waar je het niet over eens bent (denk aan medisch-ethische kwesties en vrijheid van onderwijs) ‘gewoon’ worden overgelaten aan meerderheden in het parlement? You win some, you lose some. Ach, als het te mooi lijkt om waar te zijn is het dat meestal ook. Sommige politici zijn al op zoek naar naalden om dit proefballonnetje lek te prikken, maar wat lossen zij eigenlijk op?
Thijs
