DORDRECHT – Eén op de twee mensen krijgt in zijn leven kanker. Om maar eens met de deur in huis te vallen. Op dit moment heeft 4 procent van de Nederlanders te maken met de ziekte. Zestig procent van hen geneest. Maar hoe het verloop ook is, de impact van kanker is meestal groot. Op de patiënt, maar zeker ook op zijn of haar omgeving. Helianthus, centrum voor leven met en na kanker, biedt al tien jaar een vertrouwde en veilige plek, waar zij kunnen praten met lotgenoten en getrainde vrijwilligers. (Foto: Maartje Brockbernd)
Natuurlijk is tien jaar Helianthus een viering waard, zegt Ruud Kleyweg, sinds januari voorzitter. “De begeleiding en psychosociale hulp die hier is en wordt geboden heeft voor veel mensen de kwaliteit van leven verhoogd. Als je de diagnose kanker krijgt, komt er zoveel over je heen. Ten eerste heel veel informatie. Maar vaak ook gevoelens van angst en slapeloosheid. Verlies van werk kan een gevolg zijn. Eenzaamheid. Zelfs als de arts later vertelt dat hij tevreden is over hoe de behandeling aanslaat en mensen in je omgeving zeggen dat je er weer goed uitziet, kan dat heel anders voelen. Er kan dan zo’n enorme last van je afvallen als je praat met iemand die het ook al eens heeft meegemaakt.”
Bekendheid
Kleyweg was tot enkele jaren geleden neuroloog in het Dordtse Albert Schweitzer ziekenhuis. Het moment van zijn pensionering viel ongeveer samen met de opening van het informatiepunt van Helianthus in het ziekenhuis. In Nederland zijn rond de tachtig IPSO-centra voor leven met en na kanker voor mensen met of na kanker, twaalf ervan hebben, net als het Dordtse centrum, een infopunt in een ziekenhuis. “Er werd een oproep gedaan voor vrijwilligers. Ik kende de organisatie nog niet, maar dacht: de combinatie van praten en vooral luisteren ligt me wel. Het sprak me ook aan omdat ik als neuroloog natuurlijk ook te maken kreeg met mensen met kanker. Als specialist heb je dan weinig tijd om te praten. Je vertelt slecht nieuws, ziet mensen met hangende schouders de spreekkamer uitlopen en kan niet veel meer dan adviseren om de huisarts te bellen voor psychische hulp. Ik had toen eigenlijk al moeten weten van het bestaan van Helianthus. En aan die bekendheid gaan we zeker verder werken. We willen heel graag meer mensen laten profiteren van wat we hier doen. Mensen hebben behoefte aan informatie. En aan lotgenotencontact.”
Eén mond, twee oren
Dat laatste is wekelijks een hele lijst van vaste en wisselende activiteiten, veelal in het centrum op de Singel 28. De lijst hangt iedere week op het raam en wordt elke maand gedeeld via de website en in Dordt Centraal. Het gaat om ontspannende, creatieve en sportieve activiteiten: van yoga en tai chi tot bridge, samen bewegen, een brei- en haakcafé, zanggroep en vrije expressie. Kleyweg: “Als je bezig bent, raak je makkelijker op een natuurlijke manier met elkaar in gesprek. Dat is het idee, en het werkt. Onze vrijwilligers hebben een speciale training gevolgd bij IPSO, de overkoepelende organisatie. Zij weten daardoor hoe je dit soort gesprekken voert. Maar waar ze vooral goed in zijn is luisteren. Wij zeggen hier: een mens heeft niet voor niets één mond, maar twee oren. Vaak hebben onze vrijwilligers zelf ook ervaring met kanker. Ze kennen de emotionele kant. De vragen over leven en dood, de confrontatie met de eigen kwetsbaarheid. Maar ook de praktische kant. De behandelingen, de effecten. Die herkenning, het luisterende oor. Het delen. Dat lucht vaak echt op.”
Verjongen
Tien jaar Helianthus is ook een moment om naar de toekomst te kijken. Nog meer mensen bereiken is dus één van de ambities. “En we willen verjongen”, zegt Kleyweg. “Er komt een nieuw logo en een nieuwe website. We willen ons ook meer gaan richten op jongere mensen die te maken krijgen met kanker. Dat doen we onder meer door dinsdagavond open te gaan. We zijn nog bezig met het bedenken van een passend programma. We beginnen in ieder geval met een groep voor jonge vrouwen gevolgd door groepen voor mannen of alleen naasten. We hebben een eigen sportruimte, waar we iets kunnen opzetten voor deze doelgroep. Maar thema-avonden zijn ook een optie. We hopen dat ook nieuwe, wat jongere vrijwilligers zich aansluiten bij Helianthus. Het is fijn om te praten met iemand die niet alleen een lotgenoot is, maar ook (ongeveer) een leeftijdgenoot. Vaak ontstaan er sterke banden. Maar als mensen een sterk sociaal netwerk hebben, hebben ze misschien heel kort of helemaal geen behoefte aan gesprekken met (ervarings)deskundigen. Dat is ook prima natuurlijk. Maar ze zijn hier sowieso van harte welkom.”
Tien jaar
Het jubileum is op 10 oktober gevierd in de Kunstkerk. Onder meer met een speciaal voor de gelegenheid geschreven toneelstuk. Op 18 oktober is het nog een keer opgevoerd in het centrum op de Singel. Er werd stilgestaan bij wat Helianthus in tien jaar heeft opgebouwd. Maar ook vraag ‘waar gaan we naar toe?’ “We hebben als Helianthus in tien jaar al voor veel mensen van waarde kunnen zijn”, besluit Kleyweg. “De komende jaren hopen we onze bekendheid en ons bereik verder te vergroten. En goed te luisteren naar en in te spelen op de behoeftes binnen onze doelgroep.”
Meer info: www.inloophuishelianthus.nl. Daar zijn ook de vrijwilligersvacatures te vinden. Coördinator Angelique Verhoef kan er meer over vertellen: info@inloophuishelianthus.nl of 078-7370062.
Dit verhaal is ook te lezen in de Plusser die deze week is verschenen en gratis af te halen is op circa tachtig afhaalpunten in de regio.