“Stuurman aan wal”

Op weg naar het rustieke Bergambacht, waar vrouwlief een prikkie tegen dat virus mocht halen, ging in de auto haar telefoon. Ze zette ‘m op de luidspreker, zodat ik mee kon luisteren. Oh ja, realiseerde ik me, dat is zo’n belletje dat ze moet voeren met iemand van het UWV. Ze is namelijk werkloos. Haar werkgever, ook hard geraakt door de coronacrisis, besloot vlak voor Kerst haar jaarcontract niet te verlengen en dus zit ze zonder werk. Zonder betaald werk wel te verstaan, want ze is nu drie dagen per week als vrijwilliger actief op Zorgboerderij De Veldlinden. Niet te beroerd om te werken dus. En ze kent haar rechten en plichten.

Ze heeft recht op een WW-uitkering. Dat gaat niet zo soepel. Het automatiseringssysteem van het UWV is op z’n zachts gezegd niet zo gebruiksvriendelijk. Het doet ook niet wat het belooft; zo werd bijvoorbeeld géén document klaargezet, dat zij maandelijks moet invullen om de uitkering te krijgen. En die heeft ze dus niet gehad. Mazzeltje, dat we er niet van hoeven te leven…  Het systeem heeft last van storingen; soms word je ‘er uit gegooid’ en moet je met DigID opnieuw inloggen. Ook switcht het systeem onnavolgbaar tussen werk.nl en mijnuwv.nl, maar saampjes slagen we er in om verantwoording af te leggen. Eén van de plichten is immers dat ze vier keer per maand moet solliciteren.

De vriendelijke stem op de speaker van haar telefoon had toch een minder vriendelijke boodschap. De beste man had geconstateerd dat mijn vrouw géén sollicitaties heeft doorgegeven en dat daarom haar uitkering wordt stopgezet. Verbaasd reageerde mijn vrouw, dat ze dat elke maand keurig invult. “Maar ik kan het niet zien”, zei de stem in onze auto. “Hebben we toch echt gedaan. En als we inloggen zien wij het gewoon allemaal staan” kaatste m’n vrouw. “Tsja, het systeem heeft wel vaker kuren”, verzuchtte de UWV-medewerker. Hij adviseerde haar om bezwaar aan te tekenen tegen de aankondiging dat haar uitkering wordt stopgezet.

Niet langer kon ik mij bedwingen en mengde me in het gesprek. Ik stelde de man voor om voortaan eerst even contact op te nemen alvorens over te gaan tot rigoreuze acties. Hij vond het geen slecht idee. Inmiddels is het wel óns probleem, erkende hij. Los van dit slechte automatiseringssysteem leiden we onder Het Systeem. De recht op een uitkering hebbende burger is een potentiële fraudeur, die gecontroleerd en gesanctioneerd moet worden. De overheid is onze vijand geworden. Vergeetachtige Meneer Mark, die weer premier wil worden, wil nu radicaal een eind maken aan het onder zijn leiding gegroeide Systeem. Mijn vrouw en ik zijn een tikkeltje sceptisch.

Thijs Blom