DORDRECHT – Burgemeester Wouter Kolff nam woensdag het eerste exemplaar van ‘Een steengoed verhaal – Dordtse gevelstenen spreken verder’, het jaarboek van de Vereniging Oud-Dordrecht, in ontvangst in de Trinitatiskapel.

Het jaarboek 2019 gaat over gevelstenen in de Dordtse binnenstad. Centraal staat het verhaal dat de gevelstenen vertellen. Over het huis dat ze versieren, over de bewoners en hun opvattingen. Daarnaast vertelt het boek het verhaal van de stenen zelf, die regelmatig zijn verplaatst, opgeslagen, half vernietigd, weer hersteld en (soms) gekopieerd. De vereniging heeft een lange geschiedenis wat betreft de gevelstenen. Zij heeft ooit een groot aantal afgedankte gevelstenen ‘gered’ en ondergebracht in haar eigen museum in de Groothoofdspoort. Na opheffing van dit museum zijn die gevelstenen op de gemeentewerf aan de Vest terechtgekomen. Vele daarvan zijn later hergebruikt bij gevelrestauraties in de binnenstad en nu dus weer door iedereen te bewonderen.

Dordracum Illustratum

Het grootste deel van het jaarboek wordt gevormd door een inventarisatie van de nog bestaande gevelstenen in het Dordrecht ‘binnen de vest’. Sommige stenen zijn ‘live’ te bewonderen op hun oorspronkelijke gevel, andere zijn verplaatst of opgeslagen in het stadsdepot. Van iedere gevelsteen wordt een beschrijving gegeven en (indien achterhaald) een korte historische schets van de steen en het huis, waarop deze is/was bevestigd. In een apart hoofdstuk staan de afbeeldingen en beschrijvingen van gevelstenen, zoals door Simon van Gijn verzameld in zijn Dordracum Illustratum (1908). In deze verzameling bevinden zich ongeveer honderd unieke 19e-eeuwse tekeningen van Dordtse gevelstenen, de meeste van de hand van Johannes Rutten. Vele van de door hem afgebeelde gevelstenen zijn inmiddels verloren gegaan.

Sprekende gevels

Een inleiding door gemeentelijk bouwhistoricus Christine Weijs geeft een overzicht van de verschillende typen gevelstenen, en de ontwikkelingen met betrekking tot beheer, conservering en (her)plaatsing. Het boek wordt afgesloten met een uitgebreide literatuurlijst, evenals een lijst van Dordtse steenhouwers en het jaar van hun inschrijving in het gilde. De ondertitel van het boek is een hommage aan het in 1973 verschenen boekje van Chr.J. Walson: Dordtse gevels spreken.

‘Een steengoed verhaal’ (276 pagina’s full colour) ligt voor 15,95 euro bij de boekhandels in de binnenstad. Wie zich bij de huidige ruim 1.200 leden van de vereniging aansluit, krijgt het gratis bij het lidmaatschap (25 euro per jaar). Leden krijgen bovendien drie keer per jaar het tijdschrift Oud-Dordrecht. Meer info: www.oud-dordrecht.nl. Via de website kan het jaarboek ook besteld worden.