Een executeur (vroeger: executeur-testamentair) zorgt ervoor dat een nalatenschap goed wordt afgehandeld. Als u tot executeur wordt benoemd, schept dat uiteenlopende verantwoordelijkheden. Bovendien moet u voldoen aan allerlei wettelijke verplichtingen.
Taken en bevoegdheden
Uit de benoeming tot executeur blijkt dat een overleden persoon vertrouwen in u had. In de meeste gevallen wordt u vooraf verteld wat uw taken en bevoegdheden inhouden en welke risico’s daaraan zijn verbonden. U mag de benoeming tot executeur ook altijd weigeren. Als u een eventuele benoeming tot executeur wilt aanvaarden, is het verstandig om bij de notaris een verklaring van executele te laten opstellen. Dit document vermeldt uw benoeming, de aanvaarding daarvan en uw bevoegdheden. Bij het uitoefenen van uw taken hebt u deze akte regelmatig nodig. Onder andere bij het opvragen van informatie bij de belastingdienst en van gegevens bij de bank.
Verklaring van erfrecht
Er zijn nog meer documenten die u als executeur nodig hebt. Indien u die nog niet in uw bezit heeft, zijn ze op te vragen. Bij de gemeente waar iemand is overleden, kunt u de overlijdensakte verkrijgen. Bij het Centraal Testamentenregister of de notaris vraagt u het uittreksel CTR op. Uit dit document blijkt of de overledene een testament heeft. Uit het uittreksel boedelregister dat bij de rechtbank wordt bijgehouden, blijkt of er erfgenamen zijn die de erfenis hebben verworpen of beneficiair hebben aanvaard. Beschikt u over een verklaring van executele, dan heeft uw notaris alle documenten doorgaans al voor u gecontroleerd.
Natuurlijk moet u als executeur op de hoogte zijn wie de erfgenamen zijn. U dient namelijk in hun belang te handelen en meestal moet u verantwoording aan hen afleggen. Wie de erfgenamen zijn en hoe zij de erfenis hebben aanvaard, staat vermeld in een verklaring van erfrecht. In sommige gevallen is het prettig om naast een verklaring van executele ook over die verklaring te beschikken.
Boedelbeschrijving
Een van de taken van de executeur is het opstellen van een boedelbeschrijving. U moet daarom wel over voldoende informatie beschikken. Het komt er in de praktijk op neer dat u alle administratie van de overledene moet krijgen. Dat zijn o.a. bankafschriften, belastingaanslagen en aangiftes, WOZ- aanslagen, hypotheekoverzichten en huurcontracten. Ook documenten zoals jaaropgaven, een overzicht van schulden, een lijst van waardevolle spullen en een samenlevingsovereenkomst of huwelijkse voorwaarden zijn van belang. Soms komt het voor dat erfgenamen dergelijke informatie in hun bezit hebben maar niet beschikbaar willen stellen. In dat geval kan de rechter hun opleggen om dit te doen. Als executeur heeft u ook van doen met beheersmaatregelen. Net als de erfgenamen mag u niet beschikken over de nalatenschap. U moet deze wel beheren. Daarom dient u zo nu en dan maatregelen te treffen zoals het beëindigen van een huurcontract. Als u twijfelt over wat u wel en niet mag doen, is het raadzaam om advies in te winnen bij een erfrechtadvocaat. Zo voorkomt u dat u als executeur aansprakelijk wordt gesteld.
Informatieplicht
Ook hebt u als executeur de taak om iedere bekende schuldeiser op te roepen en de gelegenheid te geven om een vordering in te dienen. Dit doet u door het sturen van een brief. De schuldeisers dienen hun claim met bewijzen zoals facturen en contracten bij u kenbaar te maken. Vervolgens moet u een boedelbeschrijving opstellen met alle bezittingen en schulden. Deze mag u zelf vormgeven. Op de website www.rechtspraak.nl vindt u een handig format dat hierbij van pas komt. Omdat alle erfgenamen het recht hebben op informatie dient u hen op de hoogte te houden van de voortgang. Anders kan dit reden zijn tot uw ontslag. Het betalen van schuldeisers zoals de bank of de belastingdienst is uiteraard ook een belangrijke taak van de executeur, net als het doen van aangifte erfbelasting. Is het nodig om spullen uit de nalatenschap te gelde te maken? Dan bent u verplicht om met de erfgenamen te overleggen over een goede manier om dit te doen (tenzij het testament anders heeft bepaald).
Rekening en verantwoording
Als de taak van de executeur eindigt, dient hij rekening en verantwoording af te leggen. Dit houdt in dat hij inzicht geeft in de manier waarop hij zijn taken heeft uitgevoerd met betrekking tot beleidsbeslissingen, transacties en cijfers. Normaal gesproken is de taak van de executeur volbracht als de nalatenschap is afgewikkeld en alle schulden zijn betaald. De erfgenamen kunnen vervolgens de erfenis verdelen. Het komt ook voor het dat de overledene de executeur de bevoegdheid heeft gegeven om de nalatenschap te verdelen. Het is hoe dan ook aan te raden om een gespecialiseerde erfrechtadvocaat in de arm te nemen om het gehele proces in goede banen te leiden.
