DORDRECHT – Op de Dag van de Geschiedenis werd zaterdag de Canon van Dordrecht gepresenteerd. Vanwege de omstandigheden eerst alleen online. Half november neemt burgemeester Kolff het eerste exemplaar in boekvorm in ontvangst namens zijn dochtertje Beaudine. Vijf vragen aan Ad Bosch van Historisch Informatiepunt Augustijnenhof, samen met Jan Willem Boezeman verantwoordelijk voor de totstandkoming van het overzicht van vijftig zogenaamde vensters die samen de geschiedenis van Dordrecht in een tijdlijn van bijna duizend jaar vormen.
Waarom vonden jullie dat er nu eindelijk een Canon van Dordrecht moest komen?
“Bij de onlangs plaatsgevonden revisie van de Canon van Nederland is Dordrecht min of meer verdrongen. Voor prominente gebeurtenissen, zoals de politieke moord op de Dordtse gebroeders De Witt was geen ruimte meer, ook de Sint Elisabethsvloed – waarmee de Biesbosch ontstond – is verdwenen. Het werd hoog tijd dat Dordrecht haar eigen verhaal ging vertellen. Want, zeg nu zelf, een Dordt zonder canon, dat is toch geen gezicht?”
Wat de vakhistorici nooit is gelukt, lukte jullie wel. Hoe hebben jullie het aangepakt?
“Wat ons opviel in de Canon van Nederland was dat het daarin gaat om korte, duidelijke en vooral feitelijke teksten. Vlot verteld, boeiend. Geen lange verhalen. Wel informatief en relevant. Dat moest toch kunnen op een betrekkelijk korte termijn? Want we wilden op de Dag van de Geschiedenis, helaas ‘vercoroniseerd’, de canon af hebben. We moesten vervolgens wel kiezen: welke onderwerpen komen in aanmerking om opgenomen te worden in een canon over de oudste stad van Holland? Over 80 procent van de vensters valt eigenlijk amper te twisten, die rollen als vanzelf zo’n canon in. De overige 20 procent kies je vrij willekeurig uit de overgebleven vele mogelijke onderwerpen. Dat lijkt lastig, maar uiteindelijk waren we er snel uit: knopen doorhakken en niet teveel achterom kijken. ‘Niet lullen maar poetsen’, was ons motto in de aanloop.”
Het publiek heeft ook drie vensters toegevoegd. Welke?
“Dat klopt. We hebben, zoals gezegd, op een nogal eigen wijze 47 vensters samengesteld. Met zo min mogelijk inspraak uit het historisch veld of waar dan ook vandaan. Deze Noord-Koreaanse aanpak hebben we gecompenseerd door Dordtenaren de gelegenheid te geven om kritiek te leveren en zelf voor drie vensters te kiezen. Dit hebben we middels een speciale uitgave van het internettijdschrift Dordrecht Monumenteel|Dordts Geboren bewerkstelligd. Hierin verzochten wij de bijna 3.000 lezers om ons toch vooral waar nodig te corrigeren en te becommentariëren. Maar vooral ook: om mee te denken over de vrijgehouden ruimte voor nog drie vensters. Die vensters zijn middels een poll op internet vastgesteld. Er werd 1.100 maal gestemd. Winnaars werden: de scheepvaart (met als vertrekpunt de kraan Rodermond), Johannes Rutten (beeldchroniqueur van het in de 19e eeuw gesloopte deel van Dordrecht) en de jeugdcultuur uit de jaren 60 en 70.”
Welke vensters mochten echt niet ontbreken? En welke zullen mogelijk na verloop van tijd aan vervanging toe zijn?
“Om te beginnen hebben we natuurlijk de dood van Dirk IV in 1049. Zonder dit venster zouden we Dordrecht meteen al 150 jaar op moeten schuiven. Dirk is goed voor (bijna) duizend jaar Dordt! Waarschijnlijk zullen de Sint-Elisabethsvloed in 1421, de Statenvergadering in 1572 en de Synode in 1618 niet meer uit de Dordtse canon weg te denken zijn. Maar verder? We hebben wat kritiek gehad over de vensters met daarin de legendes van de heilige Sura en de baby Beatrix. Geen geschiedenis! Tja, hoezo eigenlijk niet? Ze zijn zo Dordts. En dat geldt ook voor de schooier Spijkervet. Want hij vertegenwoordigt wel een kant van de stad die in de geschiedschrijving onvoldoende is belicht, namelijk die van armoede en slechte woonomstandigheden. Moet dat nou, een vette hap als de frika(n)del in een canon? Nou en of, wat ons betreft, want heel Nederland smult ervan. Overleeft Top Naeff een volgende selectie? De gifwijk? Geen idee eigenlijk. Wie dan redigeert, die dan zorgt.
We denken een degelijke en tegelijk leuke selectie te hebben gemaakt, die behoorlijk representatief is voor de geschiedenis van Dordrecht. En makkelijk wegleest. Maar uitputtend is onze selectie zeker niet; er is zo ontzettend veel en boeiends te schrijven over Dordrecht.”
Waar is de Canon te vinden?
“Op www.canonvandordrecht.nl. Op 18 november komt hij ook in boekvorm uit. Het eerste exemplaar is bestemd voor Beaudine Kolff, het vorig jaar november geboren dochtertje van burgemeester Kolff en zijn echtgenote, de eerste échte Schapenkop in het gezin! Haar vader zal het boek voor haar in ontvangst te nemen, waarna het in de Dordtse boekwinkels te krijgen is voor slechts 7,95 euro. Historisch Informatiepunt (tevens Documentatie- en Kenniscentrum) Augustijnenhof op het Hof is nu even dicht vanwege corona. Men kan uiteraard wel terecht op www.augustijnenhof.nl. Als we weer open kunnen, is het boek daar verkrijgbaar van dinsdag tot en met vrijdag van 11.00 en 16.00 uur en iedere eerste zaterdag van de maand van 11.00 tot 16.00 uur.”
