DORDRECHT – Bij afbeeldingen van schilderijen wordt de lijst bijna altijd weggelaten. Maar een lijst kan juist veel toevoegen. Wat doet een strakke zwarte lijst bijvoorbeeld met een schilderij? Of een rijk bewerkt, verguld exemplaar? Morgen start de online lijstentour ‘Van de Kunst en de Rand’. Op de website van het Dordrechts Museum kun je dan alles ontdekken over lijsten.
Tijdens deze virtuele wandeling door het museum neemt conservator Liesbeth van Noortwijk je mee langs bijzondere lijsten door de jaren heen. ‘’Een lijst is heel praktisch: hij beschermt het schilderij en je kunt er een ophangoog aan maken, maar dat niet alleen. Een lijst heeft ook effect op de voorstelling en hoe je daar naar kijkt. Het maakt wel degelijk uit hoe de lijst eruit ziet. Kortom, lijsten zijn het bekijken waard.’’
De conservator laat in deze mini-lijstencursus zien hoe verschillend lijsten zijn. ‘’Met functie heeft dat niet altijd te maken, wel met smaak.’’, vertelt ze. ‘’En die smaak, of de mode, verandert nogal eens. Veel schilderijen hebben dan ook in de loop der tijd wel eens een andere lijst gekregen. In de 19de eeuw bijvoorbeeld waren vergulde, rijk versierde lijsten in trek. In de 17de eeuw kregen veel schilderijen juist een donkere, ebbenhouten lijst met een strak profiel.’’
Maar lang niet alle schilderijen hebben een lijst. Veel moderne en hedendaagse kunstenaars laten de lijst weg. Of ze kiezen hooguit voor een simpel, smal latje. Van Noortwijk: ”Omdat een opvallende lijst ook storend kan zijn; onnodige ruis. De rand van het doek is dan de enige begrenzing van het beeld. Het wordt meer onderdeel van de ruimte waar het hangt. De keuze voor géén lijst is dus ook een keus.”
Benieuwd om eens niet alleen het schilderij te bewonderen, maar ook de waarde van de lijst te ontdekken? Mis dan zeker niet de première van de online lijstentour op dinsdag 9 maart om 20.00 uur op www.dordrechtsmuseum.nl/lijstentour.
