DORDRECHT – Ben Corino doet wekelijks voor Dordt Centraal verslag van de (politieke) actualiteit. Deze week over de actualiteit van een 350 jaar geleden gepleegde dubbele moord. 

Geschiedenis saai en stoffig? Het hangt er maar vanaf in welke context je het plaatst en hoe het je werd bijgebracht op school.Jaartallen en namenrijtjes uit je hoofd leren doet de historie niet leven. Het verhaal dat erbij hoort, doet het wel. Het nieuws dat wij dagelijks consumeren vindt de volgende dag alweer zijn weg naar het toilet of wordt uitgebraakt in de vorm van een mening op social media. Anoniem wordt er geschoffeerd en bedreigd. Bestuurders en volksvertegenwoordigers zijn dikwijls het doelwit van dit anoniem opererende gajes, gepeupel dat zich de stem van het volk  noemt. Bedreigde bewindslieden, bestuurders en volksvertegenwoordigers.

Fake news

Een nieuw verschijnsel? Nou nee. Vervang de social media en de internetkanalen voor de pamfletten van de zeventiende eeuw. Het medium om het volk in tijden van grote crisis op te hitsen en met ‘fake news’ te bestoken. Doe dat consequent en volhardt in de valse beschuldiging. Dan ontstaat er bij groepen in de samenleving een andere werkelijkheid; een gefabriceerde nieuwe realiteit.

Rampjaar

Zo ook in het Rampjaar 1672, waarin de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd aangevallen vanuit drie windrichtingen. Twee Duitse bisdommen, de Engelsen en de Fransen zagen hun kans schoon om de kleine Republiek die hen al lange tijd op de wereldzeeën dwars zat van repliek te dienen.

Poldermodel

In Dordrecht en in Den Haag werd afgelopen zaterdag 20 augustus de moord op de Dordtse broers Johan en Cornelis De Witt herdacht. Die vond 350 jaar geleden op 20 augustus 1672 plaats in Den Haag. De broers, geboren en getogen Dordtenezen, ja als je in Dordrecht geboren bent mag je je zo noemen, kwamen uit een oud regentengeslacht en Johan was sinds 1653 de Raadspensionaris van Holland. Hij hechtte veel waarde aan het diplomatieke poldermodel, zo vertelde historicus Bart Damen tijdens de herdenking in Dordrecht. Damen, toevallig ook een verre nazaat uit het geslacht van De Witt, memoreerde de successen van het door de Johan de Witt beproefde diplomatie. Handelen dat de economie van de Republiek de voorspoed bracht die wij ons nu herinneren als De Gouden Eeuw.

Crisis compleet

Maar De Witt vertegenwoordigde de Staatsgezinden, die onder geen beding meer een Oranje als stadhouder wilde hebben en daarom het stadhouderschap na de dood van Willem II in het staatsbestel afschafte. Morrend moesten de aanhangers van Oranje zich hierbij neerleggen. De Witt had het tij mee dankzij zijn stille, niet altijd transparante, diplomatie en zijn sterke zeevloot. Maar het einde van de Witts bestuurlijke houdbaarheidsdatum werd zichtbaar in het Rampjaar, waarin de regering radeloos, het volk redeloos en het land reddeloos was. De crisis was compleet. Woedend gepeupel, opgehitst door het nepnieuws in de pamfletten van Oranje-aanhangers, wezen naar de De Witten. Het leidde tot een volksgericht dat uitmondde in de gruwelijke lynchpartij van de broers in Den Haag.

Overeenkomsten

De huidige crisis die wij ervaren rondom stikstof, de woningnood, de stijgende kosten van het levensonderhoud, de energiecrisis, het nepnieuws, gevoed door populisten, de verdeeldheid en het bedreigen van bestuurders en bewindslieden roept overeenkomsten op met het Rampjaar 1672, zei de Dordtse wethouder Chris van Benschop tijdens de herdenking in Dordrecht. Het lynchen vindt tegenwoordig vooral plaats op social media. Maar het is zoals de Amerikaanse romanschrijver Mark Twain al schreef ‘De geschiedenis herhaalt zich niet, maar rijmt wel!’

Volgens Ben Corino, initiatiefnemer van de jaarlijkse De Witt-herdenking in Dordrecht, zijn er 350 jaar na dato nog volop actuele lessen te trekken uit de gebeurtenissen in het Rampjaar 1672. (Foto: Jordy Hijman)

Studio De Witt

Meer politiek en actualiteiten in het radioprogramma Studio De Witt, iedere zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur op Drechtstad FM en Papendrecht FM.

Bekijk hier een uitgebreide terugblik, vastgelegd door RTV Dordrecht.