Bent u al PFAS-moe? Ik eerlijk gezegd al een tijdje. Vorig jaar juni schreef ik op deze plek dat ik de eieren van de hobby-kippen van zorgboerderij De Veldlinden, ondanks te hoge concentraties van de Zeer Zorgwekkende Stof, gewoon blijf eten. Ik kreeg boze reacties. Hoe ik het in mijn hoofd haalde om zo bagatelliserend te schrijven over giftige stoffen, die slecht zijn voor mens en milieu en zelfs kanker zouden kunnen veroorzaken. Het heeft mijn mening niet beïnvloed; ik ben blij dat de overheid veel strengere normen stelt aan de uitstoot van bedrijven en bijvoorbeeld Chemours die ook drastisch beperkt, maar de paniekzaaierij moet ophouden. (Foto: Stolk Fotografie)
Milieugroeperingen, actievoerders en media houden de hype in stand. Wanneer stopt dit? Vriend Arie reikte me onlangs een boek aan met de titel ‘Paniek om niets’, geschreven door een wetenschapsjournalist. Hij zet het probleem in een helder perspectief, vanuit een simpel pleidooi; doordat we steeds beter kunnen meten, kunnen we absurd kleine hoeveelheden van allerlei stoffen meten. Een Amerikaanse epidemioloog verzuchtte daarbij dat alle apparatuur die concentraties kleiner dan één deeltje per miljoen kan meten kapot moet worden geslagen voordat we onszelf gek maken.
Volgens Europeese normen (van de EFSA) mogen we in ons bloed maximaal 6,9 microgram PFAS per liter hebben. Komt neer op pakweg 0,000 000 7 procent. De schrijver stelt er de vraag bij of de norm wellicht absurd scherp is. De vraag stellen is ‘m beantwoorden. De drinkwaternorm voor PFAS is 4 nanogram per liter. Komt neer op 0,000 000 000 4 procent. Zelfs als die normen ruim worden overschreden, zoals in Dordt, gaat het nog altijd om buitengewoon lage concentraties. Paniek om niets dus? Nou, in elk geval paniek om vrijwel niets. Nanogrammen, picogrammen en femtogrammen zijn benamingen van intens kleine hoeveelheden.
De schrijver van het boek durft zelfs een ‘bezorgdheidsgrens’ aan te geven. Als concentraties van stoffen worden aangegeven in ppb’s (deeltjes per miljard), ppt’s (deeltjes per biljoen) of ppq’s (deeltjes per biljard) moeten we de schouders maar ophalen. Bij procenten, promille of ppm’s (deeltjes per miljoen) moeten we wèl alert zijn. Een liter benzine moet je niet drinken, maar van een druppel ga je niet dood, zo las ik op dezelfde pagina. Goed boek, enorme eyeopener, ik kan het u aanraden. Sinds ik het gelezen heb, slaap ik beter en smaakt het eitje ouderwets lekker.
