Hans Janssen is directeur van de regionale ambulancedienst. Hij schrijft elke maand over zaken die hem raken binnen en buiten de acute zorg.

Grenzen…

Grensoverschrijdend gedrag is van alle tijden. Niet alleen als je auditie wilt doen of bij The Voice werkt. Elk voorval en elke melding is complex, maakt kwetsbaar en kan mensen beschadigen. Het fenomeen kent vele gedaanten en kan zich overal voordoen waar (machts)ongelijkheid een rol speelt. Dat maakt het zo enorm belangrijk om hier voortdurend alert op te blijven.

Bij de ambulancedienst worden wij ook geconfronteerd met een andere vorm van grensoverschrijdend gedrag, namelijk achter de deuren van de thuissituatie van onze patiënten. Het gaat dan bijvoorbeeld om mishandeling, verwaarlozing of misbruik. Dit is buitengewoon lastig om te signaleren en enorm ingewikkeld om aan de orde te stellen. En ook hier kent het grensoverschrijdend gedrag vele gedaanten.

Onze ambulancemedewerkers zijn er om 24 uur per dag, 7 dagen per week zorg te verlenen. Soms kan daar de tijd voor worden genomen en soms is echte spoed vereist. Dat maakt het werk bij een ambulancedienst afwisselend, dynamisch en ook betekenisvol. Deuren worden geopend en de hulpverleners treden binnen, midden in de privésituatie van anderen. In sommige gevallen worden dan schrijnende situaties zichtbaar, waar mensen geen uitweg meer zien of waar in de loop der tijd risicovolle omstandigheden zijn ontstaan. Dan komt het er voor ambulancehulpverleners op aan om adequaat en tactvol te reageren en melding te maken van een zorgwekkende thuissituatie. Dat doen wij door middel van een zogeheten zorgmelding bij Veilig Thuis. Deze instantie kan nader onderzoek instellen en hulp op gang brengen.

Het aantal zorgmeldingen over de laatste jaren kent een merkwaardig verloop. In 2019 waren het er 439. In het eerste coronajaar 2020 daalde dit plotseling naar 330. En over het afgelopen jaar steeg het weer naar 363. Op zich verklaarbaar, want in 2020 rukten wij door corona veel minder vaak uit. En als er minder ambulanceritten worden gemaakt, komen we minder bij mensen thuis en worden dus ook minder risicovolle omstandigheden geregistreerd. Maar daarmee is het verschijnsel zelf niet weg of minder aanwezig. Tegenstrijdig genoeg is het dus een goed teken dat we in 2021 weer meer konden melden, maar er is geen reden om hier blij van te worden. Het blijven immers schrijnende en pijnlijke situaties waarvan elke er een teveel is.

Hans Janssen