DORDRECHT – Een ouder echtpaar dat opeens de huur niet meer kan betalen. Een opa bij wie kostbare spullen zijn verdwenen. We horen het steeds vaker. De plegers zijn vaak familie, mantelzorgers of zorgpersoneel en bijna altijd is er sprake van een mate van afhankelijkheid. We noemen dit financieel misbruik van ouderen en het komt helaas veel voor. In Nederland zijn jaarlijks 30.000 ouderen slachtoffer van financieel misbruik. Hoog tijd om dit een halt toe te roepen. In een serie artikelen gaat Veilig Thuis ZHZ in op wat financieel misbruik inhoudt, wat signalen van financieel misbruik zijn, welke stappen je kunt zetten als het jou of een naaste overkomt en, heel belangrijk, wat je kunt doen om financieel misbruik te voorkomen.

Veilig Thuis, het advies- en meldpunt voor huiselijk geweld, omschrijft het zo: van financieel misbruik is sprake als er zonder toestemming geld of goederen van een oudere worden weggenomen door iemand in de directe omgeving, of wanneer een oudere onder druk gezet wordt financiële regelingen te treffen die in het voordeel van een naaste zijn. “In vrijwel alle gevallen is er sprake van afhankelijkheid”, vertelt Gerda Thiele, procescoördinator van Veilig Thuis. “Dat is ook het verschil met bijvoorbeeld babbeltrucs: dat zijn criminele activiteiten, waarbij de pleger geen bekende is. En dat dit bij financieel misbruik wel zo is, maakt het voor mensen vaak zo moeilijk om erover te praten. Er is veel schaamte: dat gebeurt mij toch niet? Het kan toch niet zo zijn dat mijn dochter dit doet? Maar het kan wel, helaas. En daar moeten we echt iets aan doen.”

Alliantie

In een gesprek met de wethouders Peter Heijkoop van Dordrecht en Lizanne Lanser van de gemeente Molenlanden wordt duidelijk dat samenwerking tussen verschillende partijen die met ouderen werken belangrijk is: “We hebben in Dordrecht ingezet op een lokale alliantie. Dat betekent dat er samengewerkt wordt door partijen in zorg en welzijn, maar ook met banken, notarissen en bewindvoerders. Dat zorgt dat signalen sneller opgevangen worden en dat er snel overlegd kan worden als er een vermoeden van financieel misbruik bestaat. Zo hopen we mensen zo snel mogelijk te helpen en te zorgen dat de problemen niet groter worden dan ze al zijn”, aldus Heijkoop. “In Molenlanden is er vanuit verschillende lokale partijen aandacht voor dit vraagstuk, onder andere door de medewerkers van onze sociaal teams en stichting welzijn, maar ook door de vele ouderencomités die in de gemeente actief zijn”, vertelt Lanser. “In onze gemeente zijn bij Veilig Thuis geen meldingen van financieel misbruik bekend, maar dat betekent helaas niet dat het hier niet voorkomt. Het bespreekbaar maken van het onderwerp en zorgen dat mensen weten waar ze terecht kunnen met hun vermoedens en vragen is iets wat ik heel belangrijk vind. Ook wij willen in Molenlanden in 2021 een lokale alliantie oprichten.”

Aanspreekpunt

Veilig Thuis is hét aanspreekpunt als het gaat om financieel misbruik en huiselijk geweld en er kan anoniem advies worden ingewonnen. Kijk hiervoor op www.veiligthuiszuidhollandzuid.nl, of bel 0800-2000. Maar je kunt met vragen of vermoedens ook terecht bij je huisarts, of een van de  partners binnen de lokale allianties. In Dordrecht zijn dat de zorgorganisaties, Rabobank Drechtsteden, Beschermingsbewindkantoor NL of bij de gemeente. Natuurlijk geldt ook voor de overige gemeenten dat je bij een van genoemde partijen terecht kunt. Alleen samen kunnen we financieel misbruik stoppen.

Tv-interviews

Omdat er dit najaar geen voorlichtingsbijeenkomsten van Veilig Thuis ZHZ en Yulius-Indigo ZHZ plaats kunnen vinden over het onderwerp ouderenmishandeling, is gekozen voor het maken van een viertal tv-interviews over financieel misbruik van ouderen. Deze worden uitgezonden op RTV Dordrecht op de zondagen 8, 15, 22 en 29 november vanaf 18.15 uur en steeds de woensdag erop herhaald vanaf 18.15 uur.

(Tekst: Ria Folkertsma)