ZWIJNDRECHT – Het Veerplein en omgeving vormden vroeger het centrum van Zwijndrecht. De meeste winkels waren er gevestigd, de markt vond plaats op het plein, het gemeentehuis stond er en de veerverbinding met Dordrecht vormde, tot de komst van de Stadsbrug in 1939, een zeer belangrijke schakel in de noord-zuidroute tussen Antwerpen en Amsterdam. Heel veel is er de afgelopen eeuw veranderd. De functies die het gebied nu heeft, de inrichting. De komende jaren gaat er weer veel veranderen. De belangrijkste aanleiding is het vernieuwen en verhogen van de rivierkade. Maar het hele gebied krijgt een ingrijpende opknapbeurt. Daarbij komt ook een klein beetje van die verdwenen historie terug, vertelt gemeentelijk projectleider Arend van Grootheest.

Om te beginnen bij die historie: “De naam Rotterdamseweg is natuurlijk een verwijzing naar die oude noord-zuidroute. Na het kadeherstel gaan we een deel van de openbare ruimte opnieuw inrichten. Op het Veerplein komt in de lengte een hoogteverschil. De linkerkant, met je rug naar de rivier komt hoger te liggen. Aan de rechterkant kan dat vanwege de entrees van de panden niet. Daar komt een keermuur om het hoogteverschil te overbruggen. Er komt meer ruimte voor terrassen, de parkeerplaatsen verdwijnen en de weg wordt iets omgelegd. Hij ligt daarmee straks weer in het verlengde van de Rotterdamseweg en de halte van de Waterbus.” Bij die halte, op het zogenaamde Thor-hoofd, komt er een klein stukje Zwijndrecht bij: “Er was een hapje uit vanwege de voormalige veerstoep. Hier ging onder meer de handel van de Zwijndrechtse groenteveiling aan boord. Dat hapje vullen we nu aan. Overigens geven we elders een stukje land terug aan de rivier, want dat is een wettelijke verplichting.”

Projectleider Arend van Grootheest bij de keermuur bij het extra parkeerterrein naast Zomerlust.

Kade omhoog

Die kade dan, want daar wordt nu aan gewerkt. Het is de volgende fase (na de aanpak van het parkeerterrein op De Werf en het Maasplein en de herinrichting van de Ringdijk naar 30 kilometerzone) in een project, waarvoor al in 2017 de voorbereidingen begonnen, vertelt Van Grootheest. Een gecompliceerd project dat uiteindelijk nog flink wat extra vertraging opleverde door stikstofregels. Er is nu groen licht. “Na het kadeherstel gaan we in de tweede helft van 2025 beginnen aan de openbare ruimte. Dat duurt naar verwachting anderhalf jaar. Het sluitstuk wordt daarna de herinrichting van het Veerplein.” Maar goed, nu dus eerst de kade langs het drukstbevaren binnenvaarttraject van Nederland. Die constructie is bijna een eeuw oud en was op meerdere plekken lek. En te laag. Iedereen heeft kunnen zien dat hij de afgelopen jaren regelmatig onder water liep. Van den Biggelaar Grond- en waterbouw uit Velddriel is bezig met het vervangen van 220 meter kade, vertelt uitvoerder Jan-Hein Oerlemans. “We brengen de hele kade op 2,60 meter”, vertelt hij. “Op het laagste punt (bij Zomerlust, red.) moet hij ruim 60 centimeter omhoog. Het grootste deel wordt staalconstructie met damwanden. Een deel krijgt, puur voor het oog, ook nog een laag metselwerk ervoor. Na Zomerlust komt geen damwand, maar naar de rivier aflopend talud met keien.”

Aanmeren

De Waterbushalte is nu tijdelijk verplaatst, maar komt straks op de oude (vernieuwde) plek terug. De op- en afrit komt alleen aan de zijkant en is dan te zien vanaf de Ringdijk. Nog een aanpassing: de 130 meter lange stenen strekdam bij de voormalige insteekhaven van Kooiman, wordt vervangen door een lange drijvende steiger. De insteekhaven biedt dan plaats aan ongeveer zes vaartuigen van Van der Wees Transport. Buitengaats kunnen aan de nieuwe steiger langere binnenvaartschepen aanmeren, onder andere in afwachting van de brugopening. Ook met de mogelijkheid om auto’s af te zetten. Tot nu toe was deze mogelijkheid er bij de aanlegplek ter hoogte van Zomerlust, maar aan de nieuwe steiger kunnen langere schepen aanmeren.

Ingewikkeld

Als de kadeklus is geklaard gaat een andere, nog te kiezen aannemer de openbare ruimte aanpakken, vertelt Van Grootheest. “Langs de rivier komt een ruim tweehonderd meter natuurstenen lange wandel- en fietspromenade. Er komt een dubbele bomenrij en er worden rond de dertig bankjes geplaatst. Publiek heeft mee mogen kiezen welk type. En daarnaast moet natuurlijk, met de kadeverhoging, ook de bestrating omhoog gebracht worden. Op verschillende plaatsen wordt het hoogteverschil overbrugd met een keermuur. Tussen de promenade en De Werf, bij Zomerlust en op het Veerplein dus. Het is een langlopend en ingewikkeld project. En dat allemaal in een relatief klein gebied met veel gebruikers en functies. Maar ik zie nu al voor me hoe mooi het wordt.”

Impressie van het vernieuwde Veerplein.