DORDRECHT – Ben Corino doet wekelijks verslag van de lokale en regionale politiek. Deze week over de nieuwe vorm van samenwerking in de Drechtsteden.

Dinsdagavond het dan zover. De Drechtraad werd ten grave gedragen. Ooit in het leven geroepen onder de bezielende leiding van Ronald Bandell, burgemeester van Dordrecht.

Paradepaardje

Het waren de gemeenten Dordrecht, Sliedrecht, Papendrecht, Zwijndrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Alblasserdam en de toenmalige gemeente ’s-Gravendeel die de samenwerking aangingen. Later kwam Hardinxveld-Giesendam erbij. Met rivieren als vloeibaar bindmiddel voor de economische en sociale samenhang. Bandell zag deze regiosamenwerking als middel om ‘zelfredzaamheid van en zorg voor de inwoners te vergroten en het (fysiek) aantrekkelijker maken van het gebied’. Beleidsspeerpunten waren de arbeidsmarkt, werkgelegenheid, onderwijs, bedrijfsleven en woonklimaat. Maar ook op het gebied van het Sociaal Domein. Het mondde uit in allerlei Drechtstedenlijke bureaus, met als paradepaardje de Sociale Dienst Drechtsteden.

Europees Parlement

Het algemeen bestuur werd gevormd door de Drechtraad, die weer bestond uit raadsleden van de zeven gemeenten. En om het stemgewicht recht te doen had iedere fractie in de zeven gemeenteraden één vertegenwoordiger in de Drechtraad. Er werd een formule gehanteerd, waarbij ieder lid een eigen ‘stemgewicht’ had dat afhing van het aantal zetels die de partijfractie had bij de gemeenteraadsverkiezingen. Een constructie die qua functioneren doet denken aan het Europees Parlement. Tegenstanders van deze constructie, veelal de lokale partijen met Beter Voor Dordt voorop, maar ook de SP, spraken vaak wat schamper over een ‘Europees Parlement aan de Merwede’, waar in hun beleving onevenredig veel geld van de eigen gemeente naar toe vloeide. ”Van elke euro zijn we tussen de 50 en 55 cent kwijt aan verbonden partijen, waaronder de gemeenschappelijke regelingen”, beweerde toenmalig raadslid en huidig wethouder Marco Stam (BVD). ”Zij beslissen, wij betalen!”

B-raadsleden

Eens in de maand kwam de Drechtraad bijeen om de onderwerpen op de agenda te bespreken. In de loop der jaren werd er veel besproken, maar ook vorm gegeven aan de samenwerking. Voor bestuurlijk Nederland gold het samenwerkingsmodel als voorbeeld van een geslaagde regiosamenwerking. Maar de eerste koerswijziging kondigde zich al aan. Waarnemend-burgemeester Peter van der Velden roemde het unieke samenwerkingsmodel, maar zag de enorme vergaderdruk als een belemmering voor de verdere ontwikkeling en levensvatbaarheid voor de samenwerking. “Liever wat minder héél goed, dan verdrinken in de kwantiteit van vergaderingen”. Volgens hem was het beter om de samenwerking met Rotterdam te intensiveren. Eerder, bij de viering van het 12,5 jarig jubileum van de Drechtsteden, uitte Marcel Boogers, bijzonder hoogleraar Innovatie en Regionaal Bestuur aan de Universiteit Twente, conclusies en adviezen. Boogers had soortgelijke bedenkingen bij het functioneren van het Drechtraadmodel. De raadsleden in dat overkoepelende orgaan, waarin alle huidige 48 fracties vertegenwoordigd zijn, noemt hij A-raadsleden, die beslissen over de echt belangrijke zaken. De B-raadsleden in de gemeenteraden hebben daar geen invloed op. Boogers’ conclusie was dat het allemaal te complex en bureaucratisch was geworden. Tijd voor de volgende stap vond Boogers: “Vorm één stad of bouw de samenwerking af.”

Flexibel

Onder leiding van de huidige Dordtse burgemeester en voorzitter van de Drechtraad werd ingezet op afbouw en intensiveren van de samenwerking met Rotterdam. Behalve dan in het Sociale Domein. Deze samenwerking wordt gecontinueerd. Flexibiliteit in de samenwerking, meer gericht op de voordelen en bewegingsruimte van de eigen gemeente. De ooit kenmerkende onderlinge solidariteit is niet meer het leidmotief. Het solidariteitsgedachtengoed van Bandell werd ten behoeve van de economische slagkracht ingewisseld. De Drechtraad is niet meer, de Drechtsteden wel. Vanaf heden geldt: iedere gemeenteraad bestaat uit A-gemeenteraadsleden. Samenwerken daar waar gewenst is. En wie weet wel meer baas van de eigen portemonnee. Toch?

Deze week in Studio De Witt

Iedere zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur is Studio De Witt te horen op Drechtstad FM en Papendrecht FM. Ben Corino behandelt in het eerste uur de actualiteiten. Dat uur wordt afgesloten door de Dichter van Dienst. Deze week is dit Pauliene Kruithof. In het tweede uur staat een hoofdgast centraal. Deze zaterdag is dat de van oorsprong Dordtse Annegriet Wietsma, die een Dutch Podcast Award won voor haar podcast over de Deventer moordzaak. Aan de Politieke Stamtafel in uur drie meer politieke achtergronden. En een nieuwe Brief aan Johan. Diana Gerritsma richt zich hierin wekelijks tot Johan de Witt over een actueel thema.