DORDRECHT – Ben Corino schrijft wekelijks voor Dordt Centraal over de (politieke) actualiteit in Dordrecht en Drechtsteden. Deze week over wat er misging op de energiemarkt.

De afgelopen week sprak in Nieuwsuur de Dordtse wethouder Peter Heijkoop (CDA), verantwoordelijk voor het armoedebeleid bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, zijn grote zorgen uit over de stijgende energierekeningen en de waarschuwing van de netbeheerders dat mensen massaal van gas en licht worden afgesloten wanneer de politiek en de energiebedrijven niet snel met een oplossing komen.

Armoedeval

De energierekeningen rijzen de pan uit. Het West-Europees kaartenhuis van de voormalige, ondertussen geprivatiseerde nutsbedrijven, is door Poetins’ strategische zetten aan het licht gekomen en aan het wankelen gebracht. Energierekeningen zijn gestegen tot soms het vijfvoudige van het oorspronkelijk bedrag of zelfs hoger. Bakkers voorzien een stijging van de broodprijzen als gevolg van de onbetaalbare energie of erger nog, sluiting van hun bakkerijen. Er dreigt een armoedeval, of beter: die is al ingezet met de onbetaalbare energierekeningen voor een deel van de bevolking. De kostprijs om producten te maken zullen stijgen, met het gevaar dat voor een deel van de bevolking de dagelijkse basisvoorzieningen niet meer betaalbaar zijn.

Prijsafspraken

De zorgen en de waarschuwing van Heijkoop zijn terecht. Maar op lokaal niveau kan men hooguit pleisters aanbieden en adviezen verstrekken om maar zo zuinig mogelijk met de energie om te gaan. Maar feitelijk loopt men lokaal, landelijk én Europees achter de feiten aan. De energiemarkt wordt bepaald door de Europese prijsafspraken van de grote energiemaatschappijen en de spagaat van het klimaatbeleid. De energiebedrijven houden zich niet bezig met het effect die de stijgende energieprijs heeft op het de leefomstandigheden. Zij hebben een bedrijf te leiden en dat overeind te houden, is het uitgangspunt. En laten we eerlijk zijn: niemand is er bij gebaat wanneer zij omvallen. Maar is het alleen naar Poetin wijzen terecht?

Idioot

Een hand in eigen boezem steken is op zijn plaats. Zelf hebben we de gemeentelijke energiebedrijven van de hand gedaan. Dordrecht en vele andere gemeenten verkochten hun aandelen in bijvoorbeeld Eneco aan Mitsubishi. Wat een leuk spaarpotje opleverde. Maar maakt dat daadwerkelijk wat uit? Wat veroorzaakt nu werkelijk de idiote prijsstijgingen? De grote energiemaatschappijen zoals Eneco nemen slechts een klein deel van Poetins Gazprom af, zij kopen gespreid in. Er komt minder Russisch gas naar Europa. Schaarste van gas speelt, maar is niet doorslaggevend. Het verklaart de stijging van de energieprijzen niet. Om de elektriciteitscentrales te laten draaien, is ook gas nodig. Bij kerncentrales ligt dit anders. De kostprijs van elektriciteit wordt bepaald door een prijssysteem, waarin vaststaat wat de prijs is van alle soorten stroom die in een bepaald gebied verkocht worden. Ongeacht hoe die wordt opgewekt. Of het nu gaat om windmolens, zonnepanelen of vervuilende kolencentrales. Wat nodig is om aan de totale vraag te voldoen wordt de prijs bepaald door de stroomsoort die nodig was. Wat goedkopere groene stroom dus net zo duur maakt als door gas opgewekte stroom. Door de bestaande afspraken loopt het geld bij groene stroomleveranciers op dit moment lekker binnen. En bij de consumenten stroomt het de portemonnee uit.

Hervorming

Met recht kan men van een energiecrisis spreken die verder gaat dan de oliecrisis van de jaren zeventig. Het Platform tegen Armoede Drechtsteden waarschuwde tijdens de gemeenteraadsverkiezing de beleidsmakers en de politieke partijen voor wat zich nu afspeelt. En dat de groep die straks de energierekening niet meer kan betalen zich zou gaan uitbreiden. Helaas hebben zij het gelijk aan hun zijde gekregen. Tijd voor een hervorming van het prijsbeleid op de energiemarkt!

Studio De Witt

Meer actualiteiten en lokale politiek elke zaterdag van 10.00 tot 13.00 uur in Studio De Witt op Drechtstad FM en Papendrecht FM. Ben Corino ontvangt deze week als hoofdgast Cees Vermeer, directeur Dienst Gezondheid en Jeugd/GGD. Kees-Jan Visser sluit als Dichter van Dienst het eerste uur af.