DORDRECHT – Kort nadat de toen 8-jarige Luca van der Heijden binnen was komen stappen bij sportschool Muilwijk had zijn trainer Annelies Bouma het al door: dit is een talent. Luca, inmiddels 16 jaar, bleek vooral aanleg te hebben voor kata, de karatevorm die die richt op ingestudeerde vormen, op het schijngevecht. Het voorgevoel van Bouma klopte. Sinds kort zit Luca bij de seniorenselectie van de nationale bond. (Foto: Stolk Fotografie).

In tegenstelling tot veel andere landen is kata in Nederland een veel bescheidener onderdeel binnen de karatesport dan kumite, de ‘vechtvariant’. “Om een idee te geven: we hebben in de ruim zeventigjarige geschiedenis van onze sportschool met Luca voor het eerst een lid dat op het NK in deze stijl in actie komt”, zegt Bouma. “Op dat NK werd hij derde. Dat was voor mij ook het moment om hem door te sturen, want ik heb hem nu niet veel meer te leren.” Voor ‘de basis’, de wado-stijl waarin hij bij Muilwijk de zwarte band haalde, traint hij nog twee keer per week bij Bouma. Daarnaast staat hij twee keer per week op de mat met trainer Wim Mallens bij Tadashii-Do in Rotterdam. “Hier train ik vooral de Shito Ryu-stijl”, vertelt Luca zelf. “Daarmee bereid ik me voor op wedstrijden.” En dan traint hij ook nog eens regelmatig mee met de B-selectie van de bond. Het volgende stapje is de A-selectie, een select groepje van vijf mannen en vrouwen die de top van kata in ons land vormen. Het is voor hen een uitdaging om mee te doen aan EK’s en WK’s om zich te kunnen meten met de toppers uit onder andere Italië, Spanje en Japan, zegt Bouma. “Karate is geen olympische sport meer en het NOC komt pas met geld als er sportief gepresteerd wordt. Op dit moment moeten de sporters nog alles zelf betalen.”

Sierlijk en krachtig
Bij kata draait het om ingestudeerde vormen. Luca laat er een paar zien. “Je roept hard de kata die je gaat laten zien aan de jury en voert hem uit. Je moet heel strak de vorm hanteren. Als je je duim verkeerd houdt, krijg je al puntenaftrek.” Een ander element van een kata-toernooi is het schijngevecht, waarbij de deelnemer wordt aangevallen door meerdere tegenstanders en verschillende verdedigingstechnieken laat zien. “Luca had heel snel de juiste standen door en pikte het motorisch gezien heel goed op”, zegt Bouma. “Hij leert sowieso erg snel en is zeer gedisciplineerd en gemotiveerd.” Voor Luca voelt dat allemaal niet als een zware opdracht: “Ik kijk uit naar elke training en doe het nooit met tegenzin.” Wat hij zo mooi vind aan de kata-stijl? “De mooie balans tussen sierlijkheid en kracht.”

Japan
De motivatie om steeds beter te worden is er nog volop bij Luca. Afgelopen zomervakantie volgde hij lessen bij Sara Vacca in Italië, specialist in zijn stijl. Volgend jaar hoopt hij samen met Els Muilwijk op een inspirerende reis langs universiteiten in Japan te gaan. “Als ik mijn havo-diploma dit jaar haal, mag ik van mijn ouders”, zegt hij. De steun van zijn ouders is onmisbaar, alleen al vanwege alle ritjes naar de training. En ook zijn school, het Stedelijk Dalton Lyceum aan de Kapteynweg, denkt en werkt waar mogelijk mee aan zijn sportieve ontwikkeling. De trainster die aan het begin daarvan stond, heeft er veel vertrouwen in: “Ik denk dat hij wordt geselecteerd voor de A-selectie en dat hij het nog ver gaat schoppen in deze sport.”