DORDRECHT – In Dordt Centraal vandaag de bijlage De Uitvaart. Daarin een kort bericht over Circle Stone, een gezamenlijk initiatief van uitvaartondernemingen om te verduurzamen, onder meer door meer hergebruik van grafmonumenten te maken. Hieronder de langere versie.

Slaafvrije grafmonumenten. Dat doel stelde de natuursteensector zich in 2006. Het is nog steeds niet zover. Nog steeds worden granieten grafmonumenten gemaakt over de ruggen van arbeiders in China of India. Wat is daar aan te doen? De vraag is waar in de keten begonnen moet worden. Wanneer er binnen een familie een overlijden heeft plaatsgevonden en de dierbare is begraven, gaan nabestaanden in veel gevallen op zoek naar een grafmonument. Tegenwoordig is er enorm veel keuze in modellen, kleurstellingen en materialen. Vaak wordt er gekozen voor een prachtig grafmonument van graniet. Veel nabestaanden realiseren zich niet dat dit materiaal ver weg, vaak aan de andere kant van de wereld, gewonnen wordt en naar Nederland vervoerd moet worden. In de steengroeven zijn de arbeidsomstandigheden in veel gevallen slecht en daarna moet het materiaal nog naar Nederland vervoerd worden wat ook een enorme milieubelasting geeft. Voor een deel kan dat anders. En dichterbij.

Geen verschil

Jaarlijks wordt er in Nederland van veel graven afstand gedaan. De graven zijn 20 of 30 jaar of nog langer door de familie in stand gehouden. Wanneer er afstand van het grafrecht gedaan wordt, wordt het monument in de meeste gevallen vernietigd en eindigt als puin in de wegenbouw. Veel monumenten zijn echter geschikt voor hergebruik. De tekst kan van het monument geschuurd worden, het monument wordt opnieuw gepolijst en er kan een nieuwe tekst op aangebracht worden. Er is geen enkel verschil zichtbaar met een monument dat rechtstreeks uit een steengroeve aan de andere kant van de wereld vandaan komt.

Verduurzamen

In Nederland is de Stichting GreenLeave actief. Deze is opgericht door een aantal op duurzaamheid gerichte uitvaartondernemingen en heeft als doel om de uitvaart in Nederland te verduurzamen. Een onderdeel hiervan is de oprichting van Circle Stone. De gemeentelijke begraafplaatsen in Dordrecht sluiten zich aan bij Cirkel Stone. Circle Stone wil bevorderen dat er een verandering in denken en een verandering in werken komt. Een verandering in denken door nabestaanden. Een grafmonument dat eerder gebruikt is, is net zo stijlvol als een monument dat direct uit een steengroeve komt. Een verandering van denken en werken bij steenhouwers en begraafplaatsbeheerders. Een steenhouwer verkoopt niet alleen een grafmonument, maar werkt ook mee aan een circulaire maatschappij. Bij begraafplaatsbeheerders moet het besef er zijn dat een duurzaam materiaal als graniet niet direct in de puinbreker terecht hoeft te komen nadat het van een graf verwijderd is.

Hergebruik

De gemeentelijke begraafplaatsen Essenhof in Dordrecht sluiten zich aan bij Circle Stone en zijn in gesprek met steenhouwers om het hergebruik van grafmonumenten te stimuleren. Het is niet zo dat automatisch alle monumenten van graven waar afstand van gedaan is in aanmerking komen voor hergebruik. Daar gaan een paar stappen aan vooraf. In de brief naar de rechthebbende, waarin een verlenging van het grafrecht aangeboden wordt, wordt informatie gegeven over eventueel hergebruik van het monument na afstand van het grafrecht. Wanneer de rechthebbende het grafrecht wil verlengen, blijft het monument vanzelfsprekend op het graf en verandert er helemaal niets. Als de rechthebbende echter besluit afstand te doen van het grafrecht, dan kan hij of zij aangeven dat er niet ingestemd wordt met eventueel hergebruik van het monument. Het monument wordt dan zoals tot nu toe gebruikelijk is, vernietigd. Wanneer er geen bezwaar is tegen eventueel hergebruik, dan beoordelen de begraafplaatsbeheerder en een steenhouwer welke monumenten geschikt zijn voor hergebruik. De monumenten die hiervoor geschikt zijn worden door de steenhouwer opgehaald. De monumenten die als gevolg van slijtage of door andere oorzaken niet geschikt zijn, worden alsnog vernietigd. De steenhouwer verwijdert de tekst en na verdere onderhoudswerkzaamheden aan de overige delen van het monument, staat er weer een nieuw grafmonument gereed om voorzien te worden van een nieuwe tekst, voor een andere familie.

Niet per definitie goedkoper

Gezien de werkzaamheden die verricht moeten worden om een monument weer geschikt te maken voor hergebruik zal een dergelijk monument niet per definitie goedkoper zijn dan een monument dat kant en klaar vanaf de andere kant van de wereld aangevoerd wordt. Duurzamer is het in elk geval wel.

Voor meer informatie: www.circlestone.nl.