DORDRECHT – Johannes Rutten (1809-1884) was fel tegen de afbraak van de binnenstad. Dankzij zijn vele aquarellen en tekeningen van gebouwen, poorten en stadsgezichten zijn we nu in staat om te zien hoe het negentiende-eeuwse Dordrecht eruit heeft gezien. Historisch Informatiepunt Augustijnenhof heeft maar liefst honderd locaties die Rutten met zijn tekeningen heeft vastgelegd, verzameld op een interactieve kaart. Daarmee kun je op die locaties zien hoe anders het er in de tijd van Rutten uitzag.

De vrijwilligers van het Augustijnenhof hebben de locaties geadresseerd, zodat je precies kunt zien waar het was en hoe het er in zijn tijd uitzag. Bij de tekst onder de tekeningen staan de tegenwoordige adressen. Als je op de eerste tekening klikt, kom je vaak nog meer tekeningen tegen en een foto met de huidige situatie. Zo kun je wandelend, of online, het negentiende-eeuwse Dordrecht van Johannes Rutten ontdekken.

Het Augustijnenhof heeft Johannes Rutten ook opgenomen in de eerder verschenen Canon van Dordrecht. Hij groeide als zoon van een handelaar in lompen en oud ijzer op het Achterom. Hij bleek al snel een tekentalent en was onder andere leerling van kunstschilder Abraham van Strij sr. (1753-1826). Rutten richtte zich op het schilderen van kerkinterieurs. Al op zijn twintigste trad hij toe tot Teekengenootschap Pictura. In 1833 werd hij tekenleraar aan de Stads Bouwkundige Tekenschool voor bouwkundig en technisch onderwijs, waar de bekende Dordtse stadsarchitect G.N. Itz (1799-1869) directeur van was. Van hem kunnen we nog steeds de Damiatebrug, de Lange IJzerenbrug, het verbouwde stadhuis, het Dordrechts Museum en vele andere werken in de stad aantreffen. Door Itz kreeg Rutten steeds meer oog voor de architectuur van huizen, bruggen en poorten in de stad. Er waren grootse sloopplannen in die tijd en hij besloot de tot afbraak gedoemde stadsgezichten voor de vergetelheid te behoeden. Hun voorliefde voor het oude Dordrecht werd gedeeld door de jongere Simon van Gijn (1836-1922), de verwoede verzamelaar aan wie Dordrecht het museum Huis van Gijn te danken heeft.

Het is aan mensen als Rutten, Itz en Van Gijn te danken dat we nog zoveel beeld hebben van het Dordrecht dat in de tweede helft van de negentiende eeuw tegen de vlakte ging. En dankzij het Augustijnenhof komt dit nu nog meer tot leven. De interactieve kaart is hier te vinden.

 

Hoofdfoto: De Blauwpoort, door Johannes Rutten getekend in 1870.

Onder: Johannes Rutten.