“Stuurman aan wal”

De tweede golf corona-ellende is in volle gang en ik weet op het moment dat ik dit schrijf nog niet of we het hoogtepunt gehad hebben of niet. Ik vermoed van niet, omdat de geschiedenis ons leert dat de tweede golf van een pandemie vaak heftiger is dan de eerste. Meneer Mark, baas in crisistijd, wilde maar niet aan harde, dwingende maatregelen want, zo zei hij, we zijn toch geen kinderachtig land? Ik hoop dat hij er inmiddels achter is dat het wél een land is, waar mensen dwingende adviezen massaal niet opvolgen. Inmiddels zijn we Europees en zelfs bijna wereldwijd koploper qua aantal besmettingen per honderdduizend inwoners.

Omdat artsen iets beter raad weten met het virus komen er (nu nog) minder mensen op de IC dan in het voorjaar, maar lopen de ziekenhuizen alsmaar voller. Dat raakt de rest van de zorg en gaat onherroepelijk mensen met andere kwalen raken. Het beleid is altijd – terecht – gericht op voorkomen van wantoestanden in overlopende ziekenhuizen. Je moet dus wat. Maar wat precies? Bestuurders, politici en deskundigen verschillen daarover van mening. In een poldermodel krijg je dan wat we nu hebben. Een soort compromis, waarin een mondkapje eerst schijnveilig is en nu onderdeel van een brede aanpak.

Over één ding zijn we het allemaal eens; hygiëne is de beste preventie tegen virussen. Al het andere is voer voor discussies gebleken. De anderhalve meter kan wellicht wat minder. Of juist meer? Want nog steeds is onvoldoende duidelijk hoe groot of klein de rol is van aerosolen, piepkleine rondzwevende virusdeeltjes. En nog altijd wordt amper onderscheid gemaakt tussen het veilige buiten (bijvoorbeeld terras en sportveld) en het onveilige binnen, met (te) veel mensen in een (te) kleine of slecht geventileerde ruimte. Er is máánden niet of nauwelijks iets mee gedaan. Sterker nog; als het mis gaat, wordt nog harder gehamerd op de maatregelen, waar vraagtekens bij staan.

Waag het niet om de maatregelen zelf ter discussie te stellen! De nuchtere vaststelling dat ze niet werken wordt volledig op het conto geschreven van ‘ons gedrag’. Ik zie tal van leeghoofden, aso’s en onbezorgde of zich onverantwoordelijk gedragende jongeren, maar zijn zij de enige schuldigen? Opnieuw zullen de maatregelen zich richten op dezelfde sectoren, zoals horeca en sport. Ik durf te zeggen dat scholen een véél grotere besmettingshaard vormen. Maar die moeten ‘koste wat het kost’ open blijven. Nu de geest echt uit de fles is, moeten we hem er weer in zien te krijgen. Dat vraagt om goede, duidelijke regels en inwoners die ze opvolgen.

Kronkelaar.