DORDRECHT – Hoe kun je als kunstenaar leven van je werk? Het Dordrechts Museum laat in de tentoonstelling ‘Kunst voor de kost’ de ondernemende kant van schilders in de 19e eeuw zien en de commerciële druk die zij vaak ondervonden. Als kunstenaar was er geld te verdienen, maar de smaak van het publiek was bepalend. De tentoonstelling richt zich op goed verkopende kunst in de 19e eeuw en ‘potboilers’: schilderijen die puur voor het geld werden gemaakt, om de pot aan de kook te houden. En hoewel kunstenaars die soms met tegenzin maakten en er niet hun ziel in konden leggen, zijn de resultaten vaak goede schilderijen. (Foto: Dordrechts Museum)
‘Kunst voor de kost’ gaat over populaire thema’s, over kunst voor de markt en smaak. Het is een rijk overzicht van 19e eeuwse publieksfavorieten. Van oer-Hollandse winterlandschappen en zeegezichten, sentimentele huiselijke scènes en decoratieve bloemstillevens tot kattenschilderijen en lieflijk spelende kinderen op het strand. Naast romantische kunstenaars als Andreas Schelfhout en Ary Scheffer zijn schilders van de Haagse School goed vertegenwoordigd en is werk te zien van Henriette Ronner Knip, Johan Barthold Jongkind tot Piet Mondriaan en Pyke Koch.
Veel van de meer dan 150 getoonde schilderijen behoren nog altijd tot de meest geliefde werken in museumcollecties. In ‘Kunst voor de kost’ zijn daarnaast tal van werken te zien die door smaakverandering zelden nog uit het depot komen. De expositie is vanaf vandaag tot en met 8 september te zien.
Foto: Zo nu en dan schilderde Piet Mondriaan (1872-1944) bloemstillevens, wat hem de vrijheid gaf om zijn vernieuwende stijl te ontwikkelen. Voor de abstracte kunst, waarmee hij wereldberoemd zou worden, was de markt nog niet klaar. Toch heeft hij waarschijnlijk veel plezier beleefd aan het schilderen van bloemen, gezien de kwaliteit van deze werken. ‘Pecuniae causa’ was het schilderen van bloemen voor Mondriaan: voor het geld. In de tentoonstelling wordt vroeg ‘broodwerk’ van Mondriaan getoond, boekillustraties die hij voor zijn huisbaas maakte, naast dit nu beroemde abstracte werk.
