DORDRECHT – Teekengenootschap Pictura bestaat 250 jaar en is nog springlevend. Dit feestjaar leest u wekelijks op deze plek over Picturianen van vroeger en nu en hun sporen in de stad en daarbuiten.

Zeeschilder

Als het gaat over bekende Picturianen valt altijd de naam van zeeschilder Johannes Christiaan Schotel (1787-1838). Niet voor niets is er een straat naar hem vernoemd, in Oud-Krispijn. Ook heeft hij – heel bijzonder – een grafmonument in de Grote Kerk, waarover straks meer.

Eigenlijk zou Schotel net als zijn vader garenfabrikant worden. Maar hij kon zo goed tekenen dat hij op zijn 18e al lid werd van Pictura. Het liefst schilderde hij zeegezichten. Daarin kreeg hij les van de bekende zeeschilder Martinus Schouman. Al snel overvleugelde hij zijn leermeester en groeide hij uit tot de meest succesvolle kunstenaar van Pictura, internationaal geliefd. Zijn maritieme taferelen werden gekocht door de Russische tsaar en koning Willem II en zijn vrouw Anna Paulowna.

Als geen ander kon hij schepen schilderen, vaak deinend op een woelige zee en onder een dreigende wolkenlucht. Je wordt haast al zeeziek als je ernaar kijkt. Zelf was hij een ervaren zeeman met een eigen zeilschip, een boeier met de naam Apollo. Met zijn vrouw en drie kinderen woonde hij bij het Groothoofd met uitzicht op het drierivierenpunt, wat ook een bron van inspiratie zal zijn geweest.

Zijn bewonderaars onthulden in 1839, een jaar na zijn dood, een grafmonument voor ‘den onsterfelijken zeeschilder’ in de Grote Kerk, wat niet bij iedereen in goede aarde viel. Een grafmonument voor een schilder was destijds ongebruikelijk en in een kerk zelfs ongepast. Stadsbouwmeester G.N. Itz ontwierp het monument, dat gemaakt werd door steenhouwer A. Singels Azn.

Wel een monument in de kerk, maar geen graf, want vanaf 1829 mocht men niet meer begraven worden in de Grote Kerk. Voor de beroemde zeeschilder werd geen uitzondering gemaakt. Maar waar ligt Schotel dan begraven? Kreeg hij misschien een zeemansgraf? Nee, als een gewone sterveling is hij begraven op de Algemeene Begraafplaats in Dordrecht.

Aquarel van een zeegevecht door J.C. Schotel. (Beeld: Dordrechts Museum)